પંજાબ-હરિયાણા સહિત રાજસ્થાનના ખેડૂતો (farmers)માટે કપાસની (cotton) ખેતી (agriculture)જોખમી બની રહી છે. સ્થિતિ એ છે કે કપાસમાં ગુલાબી કૃમિના હુમલાથી પાક બગડી ગયો છે. જે અંગે કપાસના વૈજ્ઞાનિકો, કૃષિ અધિકારીઓ, ખાનગી બિયારણ કંપનીઓના પ્રતિનિધિઓએ ચિંતા વ્યક્ત કરી છે. આ સાથે, વૈજ્ઞાનિકો અને આ નિષ્ણાતોએ પિંક બોલાર્ડના પ્રકોપની સમીક્ષા કરી છે.
આ દરમિયાન, ચૌધરી ચરણ સિંહ હરિયાણા કૃષિ યુનિવર્સિટી, હિસારના વાઇસ ચાન્સેલર, પ્રોફેસર બીઆર કંબોજે ગુલાબી બોલવોર્મનો સામનો કરવા માટે સામૂહિક પ્રયાસો પર ભાર મૂકવાની અપીલ કરી છે.
ગુલાબી બોલાર્ડની સમસ્યા પર વૈજ્ઞાનિકોની નજર
ચૌધરી ચરણ સિંહ હરિયાણા કૃષિ યુનિવર્સિટી, હિસારના વાઇસ ચાન્સેલર, પ્રોફેસર બીઆર કંબોજે કહ્યું કે ખેડૂતો અને કૃષિ વૈજ્ઞાનિકો દેશના ઉત્તરીય ક્ષેત્રમાં કપાસના પાકમાં ગુલાબી કૃમિની સમસ્યા પર સતત નજર રાખી રહ્યા છે. આના ઉકેલ માટે તમામ હિતધારકોએ સાથે મળીને કામ કરવું જોઈએ. જેથી ખેડૂતોને આર્થિક નુકસાનમાંથી બચાવી શકાય. તેઓ યુનિવર્સિટીમાં હરિયાણા, પંજાબ, રાજસ્થાનની કૃષિ યુનિવર્સિટીઓના ખેડૂતો અને કપાસના વૈજ્ઞાનિકો, કૃષિ અધિકારીઓ, ખાનગી બિયારણ કંપનીઓના પ્રતિનિધિઓ અને ખેડૂતો માટે ડિરેક્ટોરેટ ઓફ રિસર્ચ દ્વારા આયોજિત મધ્ય-સિઝન સમીક્ષા બેઠકને સંબોધિત કરી રહ્યા હતા.
હરિયાણાના 14 જિલ્લામાં પિંક બોલવોર્મનો પ્રકોપ
વાઇસ ચાન્સેલર પ્રો.બી.આર.કંબોજે જણાવ્યું હતું કે, કપાસના પાકમાં ગુલાબી કૃમિના નિયંત્રણ માટે હિતધારકો સાથે મળીને સામૂહિક પ્રયાસો કરવા પડશે. તેમણે કહ્યું કે હરિયાણા અને પંજાબ અને રાજસ્થાન સહિત આજુબાજુના રાજ્યોમાં કપાસ પર ગુલાબી બોલવોર્મનો વ્યાપક ફેલાવો ચિંતાનો વિષય છે, જેને સામૂહિક પ્રયાસોથી નિયંત્રિત કરી શકાય છે. તેમણે વધુમાં જણાવ્યું હતું કે ગયા વર્ષે હરિયાણાના 14 કપાસ ઉત્પાદક જિલ્લાઓમાં ગુલાબી બોલવોર્મનો પ્રકોપ જોવા મળ્યો હતો. પંજાબના ભટિંડા અને માનસા જિલ્લાઓ અને રાજસ્થાનના હનુમાનગઢ અને શ્રી ગંગાનગર જિલ્લામાં Bt કપાસ પર ગુલાબી બોલવોર્મના ઉપદ્રવના અહેવાલો ઉપલબ્ધ છે.
આ સમયે કપાસના પાકને પોષણની જરૂર હોય છે.
વાઈસ ચાન્સેલર પ્રો.બી.આર.કંબોજે વધુમાં જણાવ્યું હતું કે, આ મહિનાથી રેતાળ જમીનમાં ઉગાડવામાં આવતા કપાસના પાકમાં પોષક તત્વોની ઉણપ શરૂ થઈ છે. આવી સ્થિતિમાં ખેડૂતોએ જરૂરિયાત મુજબ પોષક તત્વોની ઉણપ પૂરી કરવી જોઈએ. તેમણે સમગ્ર ઉત્તર ભારત માટે કપાસના પાક માટે સંયુક્ત સલાહકારમાં સમય સમય પર ખેડૂતો સુધી પહોંચવા પર ભાર મૂક્યો હતો. તેમણે કહ્યું કે આગામી એક મહિનાનો સમય કપાસ માટે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. આ સમયે, ગુલાબી બોલવોર્મ પર દેખરેખ રાખવાની સાથે, પોષક તત્વોના ઉપયોગ પર ખૂબ ધ્યાન આપવાની જરૂર રહેશે. તેમણે આશા વ્યક્ત કરી હતી કે આ સમીક્ષા બેઠક કપાસના પાકમાં ગુલાબી લાર્વા, સફેદ માખીનો ઉપદ્રવ અને કપાસના પાંદડાના ટ્વિસ્ટ વાયરસ રોગના સંચાલન માટે અસરકારક સાબિત થશે.