ખાણી-પીણીના ભાવમાં એક વર્ષમાં જબરદસ્ત વધારો થયો છે. સરકારના પ્રયાસો છતાં ભાવ નિયંત્રણમાં નથી આવી રહ્યા. મીઠાના ભાવમાં પણ વધારો થયો છે. ગ્રાહક મંત્રાલયના ડેટા દર્શાવે છે કે એક વર્ષ પહેલા ચોખાની કિંમત 34.86 રૂપિયા પ્રતિ કિલો હતી, જે હવે વધીને 37.38 રૂપિયા થઈ ગઈ છે. ઘઉં 25 રૂપિયાથી વધીને 30.61 રૂપિયા જ્યારે લોટ 29.47 રૂપિયાથી વધીને 35 રૂપિયા પ્રતિ કિલો થઈ ગયો છે.
દાળના ભાવમાં પણ વધારો થયો છે
અરહર દાળ એક વર્ષ પહેલા 104 રૂપિયા પ્રતિ કિલો હતી જે હવે 108 રૂપિયા પ્રતિ કિલો છે. અડદની દાળ 104 રૂપિયાથી વધીને 107 રૂપિયા પ્રતિ કિલો, મસૂર દાળ 88 રૂપિયાથી વધીને 97 રૂપિયા પ્રતિ કિલો અને દૂધ 48.97 રૂપિયાથી વધીને 52.41 રૂપિયા પ્રતિ લિટર થઈ ગયું છે. આરબીઆઈના અંદાજ મુજબ છૂટક ફુગાવાનો દર હજુ પણ 6 ટકાથી ઉપર રહેશે. ઉપભોક્તા મંત્રાલયે અનેક વખત ઓઈલ કંપનીઓ અને સંગઠનોને તેલની કિંમતો ઘટાડવા માટે આહ્વાન કર્યું છે. કંપનીઓનું કહેવું છે કે તેઓ સતત તેલની કિંમતોમાં ઘટાડો કરી રહી છે. પરંતુ હજુ પણ ઓપન માર્કેટમાં તેલના ભાવ 150 રૂપિયા પ્રતિ લિટરની ઉપર છે.
લોટ, અને સોજીની નિકાસ માટે જરૂરી ગુણવત્તા પ્રમાણપત્ર, 13 મેના રોજ ઘઉંની નિકાસ પર પ્રતિબંધ બાદ લોટની નિકાસ વધી
કેન્દ્ર સરકારે હવે ઘઉંના લોટ, મેડા અને સોજીની નિકાસ પર ગુણવત્તા પ્રમાણપત્રને મંજૂરી આપવી જરૂરી બનાવી દીધી છે. એક સૂચનામાં કહેવામાં આવ્યું છે કે આ મંજૂરી એક્સપોર્ટ ઇન્સ્પેક્શન કાઉન્સિલ (EIC) પાસેથી મેળવવી પડશે. તેના મુખ્ય કેન્દ્રો મુંબઈ, ચેન્નાઈ, દિલ્હી અને કોલકાતામાં છે. હકીકતમાં, 13 મેના રોજ ઘઉંની નિકાસ પર પ્રતિબંધ લાદવામાં આવ્યા પછી, લોટ, મેડા અને સોજીની નિકાસ અચાનક વધી ગઈ હતી.
સ્થાનિક બજારમાં લોટની ઉપલબ્ધતા પર અસર થવાની આશંકા હતી. જેના કારણે કિંમતોમાં પણ વધારો થઈ શકે છે. આને દૂર કરવા માટે, 12 જુલાઈએ, ડાયરેક્ટોરેટ જનરલ ઑફ ફોરેન ટ્રેડ (DGFT) એ પણ લોટ, મેડા અને સોજીની નિકાસ પર પ્રતિબંધ મૂક્યો હતો. આ માલની નિકાસ માટે આંતર-મંત્રાલય જૂથની મંજૂરી જરૂરી રહેશે.
ચીજવસ્તુઓના ભાવ ઘટાડવાના પ્રયાસો
સરકાર ચીજવસ્તુઓની કિંમતો ઘટાડવા માટે સતત પ્રયાસ કરી રહી છે. જો કે ગત વર્ષની સરખામણીએ આ વર્ષે ભાવો વધુ છે. જુલાઈ 2021માં છૂટક ફુગાવાનો દર (CPI) 5.59 ટકા હતો, તે જૂન 2022માં 7.01 ટકા હતો. જુલાઈમાં તેમાં નજીવો ઘટાડો થવાની ધારણા છે. વિશ્લેષકો માને છે કે તે 6.6 ટકાની આસપાસ રહી શકે છે. જુલાઈનો ડેટા 12 ઓગસ્ટે જાહેર કરવામાં આવશે.