ઉત્તર પ્રદેશ સહિત પાંચ રાજ્યોમાં અનાજ સંગ્રહ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ટૂંક સમયમાં જ અત્યાધુનિક ટેકનોલોજીથી સજ્જ થઈ જશે. આ માટે, ખાદ્ય અને જાહેર વિતરણ વિભાગ (DFPD) ને રાજ્યો તરફથી સારો પ્રતિસાદ મળ્યો છે. તેમને કેટલાક રાજ્યોમાંથી 14 અનાજ સંગ્રહ ગૃહો માટે 38 તકનીકી અરજીઓ મળી છે. આ અંતર્ગત ખાનગી ભાગીદારીથી અનાજને સુરક્ષિત રાખવા માટે આધુનિક સ્ટોરેજ હાઉસ તૈયાર કરી શકાય છે. આ બિડ્સના ટેકનિકલ મૂલ્યાંકનમાં ત્રણથી ચાર સપ્તાહનો સમય લાગશે, ત્યારબાદ આ એક્શન પ્લાન પર કામ શરૂ થશે.
વિભાગનો ધ્યેય 2024 સુધીમાં FCI વેરહાઉસને અત્યાધુનિક બનાવવાનો છે. આ અંતર્ગત દેશમાં 249 સ્થળોએ 111.125 લાખ મેટ્રિક ટન ક્ષમતાના સ્ટોરેજ હાઉસ બનાવવામાં આવશે. રેલ્વે સ્ટેશનો સાથે જોડાયેલા સ્ટોરેજ સેન્ટરોને મોડલ સ્ટોરેજ અને આધુનિક સુવિધાઓ સાથે વિકસાવવામાં આવશે.
હબ અને સ્પોક મોડલ હેઠળ DBFOT ટેન્ડરની ટેકનિકલ બિડમાં, ચાર વિભાજિત દરખાસ્તોમાં ઉત્તર પ્રદેશ, રાજસ્થાન, પંજાબ, મહારાષ્ટ્ર અને મધ્ય પ્રદેશમાં 14 સ્થળો માટે 38 બિડ મૂકવામાં આવી છે. જેમાં 15 સંભવિત પક્ષો આગળ આવ્યા છે, જેમણે તેને વિકસાવવામાં રસ દાખવ્યો છે.
ખરેખર, અનાજને બે શ્રેણીમાં રાખવામાં આવે છે. ખાદ્ય અનાજ કે જે વાપરવા માટે સહેલાઈથી ઉપલબ્ધ હોય છે અને જે સીધા ઉત્પાદનથી સ્ટોરેજમાં જાય છે, જ્યાંથી તેનો સંગ્રહ કરવામાં આવે છે. તેથી, તેમના માટે બે પ્રકારના અત્યાધુનિક વેરહાઉસ એટલે કે સિલોઝ બનાવવાની દરખાસ્તો કરવામાં આવી હતી.
DFPD એ બે પ્રકારની દરખાસ્તોને સમર્થન આપ્યું હતું.
હબ અને સ્પોક મોડલ હેઠળ, DFPD એ બે પ્રકારની દરખાસ્તોને સમર્થન આપ્યું છે. જેમાં અમલીકરણ, અન્ય એજન્સીઓ સાથે સંકલન વગેરેની કામગીરી ફૂડ કોર્પોરેશન ઓફ ઈન્ડિયાને સોંપવામાં આવી છે.
હબ અને સ્પોક મોડલ શું છે?
હબ અને સ્પોક મોડલ એક પરિવહન વ્યવસ્થા છે. તે લાંબા અંતરના પરિવહન માટે રોડ ટ્રાન્સપોર્ટ સાથે સ્પોકને જોડવાનો સંદર્ભ આપે છે. હબ એ કેન્દ્રીય સ્થાન છે જે પરિવહન અસ્કયામતોમાં સમર્પિત રેલ્વે સાઈડિંગ અને કન્ટેનર ડેપો સુવિધાથી સજ્જ છે, જ્યારે સ્પોકથી હબ સુધીનું પરિવહન માર્ગ દ્વારા અને હબથી હબ રેલ દ્વારા થાય છે.
આ મોડેલ રેલ્વે સાઈડિંગની કાર્યક્ષમતાનો ઉપયોગ કરીને બલ્ક સ્ટોરેજ અને હિલચાલ દ્વારા ખર્ચ કાર્યક્ષમતાને પ્રોત્સાહન આપે છે. આના પરિણામે ખર્ચ, જાળવણી અને પરિવહનના સમયમાં ઘટાડો થાય છે. આ મોડલ દેશમાં આર્થિક વૃદ્ધિ, ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર સર્જન અને રોજગાર સર્જન સિવાય ઓપરેશનલ જટિલતાઓને સરળ બનાવે છે. વધુમાં, અત્યાધુનિક વેરહાઉસને સબ માર્કેટ યાર્ડ તરીકે જાહેર કરવામાં આવ્યું છે, જે ખેડૂતો માટે ખરીદીમાં સરળતા અને લોજિસ્ટિક્સ ખર્ચમાં ઘટાડો લાવે છે.