સુરેખા શંકર યાદવ સ્વતંત્ર ભારતની પ્રથમ મહિલા ટ્રેન ડ્રાઈવર છે. તેમનો જન્મ 2 સપ્ટેમ્બર 1965ના રોજ મહારાષ્ટ્રના સતારામાં થયો હતો. સુરેખાની મધ્ય રેલવેના મુંબઈ વિભાગમાં ડ્રાઈવર તરીકે પસંદગી થઈ હતી. તે 1988થી ટ્રેન ચલાવી રહી છે. ઓગસ્ટ 1994 થી માર્ચ 1995 સુધી તેમણે માલસામાનની ટ્રેનો પણ ચલાવી હતી. 2021ના આંતરરાષ્ટ્રીય મહિલા દિવસે સુરેખાએ અનોખી ટ્રેન ચલાવીને રેકોર્ડ બનાવ્યો હતો. આ દિવસે તે મુંબઈથી લખનૌ જે ટ્રેનમાં લઈ ગઈ તેમાં તમામ સ્ટાફ મહિલાઓ હતો. આ પ્રસંગે રેલવે મંત્રીએ ખાસ કરીને સુરેખા યાદવને અભિનંદન પાઠવ્યા હતા.
पटौदी इंटरप्राइजेज एवं अलगोजा रिसोर्ट - बूंदी
पटौदी इंटरप्राइजेज एवं अलगोजा रिसोर्ट कीऔर से बूंदी वासियों को दीपावली की हार्दिक बधाई व शुभकामनाएं
અશોક ચક્રથી નવાજવામાં આવનાર પ્રથમ ભારતીય મહિલા નીરજા ભનોટ હતી. વિમાનના વરિષ્ઠ ક્રૂ મેમ્બર નીરજા મુસાફરોને આતંકીઓથી બચાવતી વખતે શહીદ થયા હતા. 5 સપ્ટેમ્બર 1986ના રોજ, PAN AM ફ્લાઈટ-73, જે મુંબઈથી ઉડાન ભરી હતી, તે પાકિસ્તાન અને જર્મની થઈને અમેરિકા જવાનું હતું. પરંતુ પાકિસ્તાનના કરાચીમાં આતંકીઓએ આ ફ્લાઈટને કબજે કરી લીધી હતી. તે અમેરિકન નાગરિકો દ્વારા બંધક બનાવાયેલા પેલેસ્ટિનિયન કેદીઓને મુક્ત કરવા માંગતો હતો.
નીરજાએ પોતાની બુદ્ધિમત્તા અને બહાદુરીથી અમેરિકન નાગરિકોના પાસપોર્ટ છુપાવી દીધા જેથી તેમની ઓળખ ન થઈ શકે. તે મુસાફરોને ઇમરજન્સી ગેટની બહાર પણ લઈ જઈ રહી હતી, આતંકવાદીઓની નજરથી બચી રહી હતી, જ્યારે આતંકવાદીઓએ તેને ગોળી મારી દીધી હતી. આ શહાદત બાદ નીરજાને ભારત ઉપરાંત પાકિસ્તાન અને અમેરિકાએ પણ સન્માનિત કર્યા હતા. તમને જણાવી દઈએ કે અશોક ચક્ર શાંતિના સમયે આપવામાં આવેલો સર્વોચ્ચ વીરતા મેડલ છે. આ મેડલ રાષ્ટ્રપતિ દ્વારા અસાધારણ બહાદુરી અને બલિદાન માટે આપવામાં આવે છે.
હરિતા કૌર દેઓલ ભારતીય વાયુસેનાની પ્રથમ મહિલા પાયલટ હતી. તેણે માત્ર 22 વર્ષની ઉંમરે એકલા જ ઉડાન ભરી હતી. દેઓલનો જન્મ 25 ડિસેમ્બર 1972ના રોજ પંજાબમાં એક શીખ પરિવારમાં થયો હતો. તેણી 1993 માં ભારતીય વાયુસેનામાં જોડાઈ અને 2 ડિસેમ્બર 1994 ના રોજ એવરો HS 748 માં એકલા ઉડાન ભરી. ખૂબ જ નાની ઉંમરે ઈતિહાસનો એક અધ્યાય પોતાના નામે કરનાર હરિત કૌર દેઓલનું 24 વર્ષની વયે અવસાન થયું હતું. 24 ડિસેમ્બર 1996ના રોજ, આંધ્રપ્રદેશના નેલ્લોર નજીક એક વિમાન દુર્ઘટનામાં ભારતની પ્રથમ મહિલા પાઇલટના અન્ય 24 સભ્યો સાથે પણ તેમનો જીવ ગયો હતો.
ફાતિમા બીવી ભારતની સર્વોચ્ચ અદાલતની પ્રથમ મહિલા ન્યાયાધીશ હતી. તેમનો જન્મ 30 એપ્રિલ 1927ના રોજ કેરળના પથાનમથિટ્ટામાં થયો હતો. ત્રિવેન્દ્રમ લો કોલેજમાંથી કાયદાનો અભ્યાસ કરનાર ફાતિમાના નામે ઘણા રેકોર્ડ છે. 1950 માં, જ્યારે તેણે બાર કાઉન્સિલની પરીક્ષા આપી, ત્યારે તે ટોપ કરનારી પ્રથમ મહિલા બની. 1983માં જ્યારે તે કેરળ હાઈકોર્ટની જજ બની ત્યારે તેણે હાઈકોર્ટની પ્રથમ મુસ્લિમ મહિલા જજ તરીકે રેકોર્ડ બનાવ્યો હતો.
ઑક્ટોબર 1989 માં સુપ્રીમ કોર્ટના જસ્ટિસ તરીકે નિમણૂક કરવામાં આવી ત્યારે, તેઓ સુપ્રીમ કોર્ટના જજ બનનાર પ્રથમ મહિલા તરીકે જાણીતા બન્યા. આ નિમણૂકથી સમગ્ર એશિયામાં ભારતનું ગૌરવ થયું કારણ કે અત્યાર સુધી એશિયાના કોઈપણ દેશની સર્વોચ્ચ અદાલતમાં કોઈ મહિલા જજ બની ન હતી.
બચેન્દ્રી પાલ વિશ્વના સૌથી ઊંચા શિખર માઉન્ટ એવરેસ્ટને સર કરનાર પ્રથમ ભારતીય મહિલા છે. પાલનો જન્મ 24 મે, 1954ના રોજ ઉત્તરાખંડના ઉત્તરકાશી જિલ્લાના નાકુરી ગામમાં થયો હતો. તેણી ભોટિયા જાતિની છે, જે અર્ધ-વિચરતી જાતિ તરીકે ઓળખાય છે. પાલ તેમના સમાજની પ્રથમ મહિલા છે જેણે ગ્રેજ્યુએશન કર્યું છે. પર્વતારોહક તરીકે ઘણા રેકોર્ડ બનાવનાર બચેન્દ્રી પાલને પદ્મશ્રી, અર્જુન એવોર્ડ, પદ્મ ભૂષણ સહિત અનેક પુરસ્કારોથી સન્માનિત કરવામાં આવ્યા છે.
પાર્વતી આર્ય એશિયાની પ્રથમ મહિલા કોમર્શિયલ ટ્રક ડ્રાઈવર હતી. ગયા વર્ષે (2021) નવેમ્બરમાં તેમનું અવસાન થયું હતું. આજે પણ મોટાભાગના ટ્રક ચાલકો પુરૂષો જ જોવા મળે છે. 1976 સુધી એશિયામાં એક પણ મહિલા ટ્રક ચલાવતી ન હતી. મધ્યપ્રદેશના મંદસૌરની પાર્વતી આર્યએ આ પુરુષપ્રધાન વ્યવસાયમાં પોતાની ઓળખ બનાવવાનો પહેલો પ્રયાસ કર્યો.
ઘરની નબળી આર્થિક સ્થિતિ જોઈને પાર્વતી તેના પિતાના લાકડાકામના વ્યવસાયમાં જોડાઈ ગઈ. આ કામમાં ટ્રક ચાલકોનું વર્ચસ્વ હતું. આ જ કારણ હતું કે પાર્વતીએ પોતે ટ્રક ચલાવીને લાકડા લાવવાનું નક્કી કર્યું. પરંતુ લાયસન્સ મેળવવા માટે તેને ઘણો સંઘર્ષ કરવો પડ્યો હતો. આરટીઓ કચેરીમાં ઈન્દિરા ગાંધીનું ઉદાહરણ આપતાં તેમણે કહ્યું હતું કે, જ્યારે ઈન્દિરા ગાંધી દેશ ચલાવી શકે છે તો હું ટ્રક કેમ ન ચલાવી શકું. પાર્વતી આર્યને તત્કાલિન રાષ્ટ્રપતિ જ્ઞાની ઝૈલ સિંહ દ્વારા પુરસ્કાર આપવામાં આવ્યો હતો.
દેશની પ્રથમ મહિલા ઓટો રિક્ષા ડ્રાઈવર શીલા ડાવરે છે. શીલાનું નામ લિમ્કા બુક ઓફ રેકોર્ડ્સમાં 1988થી પ્રથમ મહિલા ઓટો ડ્રાઈવર તરીકે નોંધાયેલું છે. શીલાએ 12માં અભ્યાસ કર્યા બાદ 18 વર્ષની ઉંમરે ઘર છોડી દીધું હતું. આ પછી તેણે પુણેમાં ઓટો ચલાવવાનું શરૂ કર્યું. શીલા કહે છે, ‘મેં 1988 અને 2001 વચ્ચે 13 વર્ષ સુધી ઓટોથી લઈને મેટાડોર સુધીના તમામ પ્રકારના વાહનો ચલાવ્યા છે. હવે શીલા તેના પતિ સાથે મળીને પોતાની ટ્રાવેલ કંપની ચલાવે છે.
પ્રેમ માથુર કોમર્શિયલ પ્લેન ઉડાડનાર ભારતની પ્રથમ મહિલા હતી. તેમનો જન્મ 1910માં થયો હતો. તે એવો સમય હતો જ્યારે કોઈ એરલાઈન્સ કોઈ મહિલાને પાઈલટ તરીકે રાખવા માંગતી ન હતી. 8 એરલાઈન્સમાંથી રિજેક્ટ થયા બાદ, તેને ડેક્કન એરલાઈન્સ દ્વારા 1947માં આઝાદી બાદ પાઈલટ તરીકે રાખવામાં આવ્યો હતો. 38 વર્ષની ઉંમરે પ્રથમ કોમર્શિયલ કો-પાઈલટ બનેલા માથુરને તેમના વ્યાવસાયિક જીવનમાં ઈન્દિરા ગાંધીથી લેડી માઉન્ટબેટન સુધી ઉડાન ભરવાનો મોકો મળ્યો.
ભારતની પ્રથમ મહિલા IAS અન્ના રાજમ મલ્હોત્રા હતી. તેમનો જન્મ 17 જુલાઈ, 1948ના રોજ કેરળમાં થયો હતો. મલ્હોત્રા 1951 બેચના IAS અધિકારી હતા. તેમને રાજીવ ગાંધી અને ભૂતપૂર્વ ગવર્નર સી. રાજગોપાલાચારી જેવા દિગ્ગજ નેતાઓ સાથે કામ કરવાની તક મળી.
