শুকুৰবাৰে সংসদৰ মৌচুমী অধিৱেশনৰ শেষত এক আচৰিত ধৰণৰ টুইষ্টত কেন্দ্ৰই ভাৰতৰ অপৰাধমূলক ন্যায় ব্যৱস্থাৰ মেৰুদণ্ড হিচাপে পৰিগণিত হোৱা তিনিখন ঐতিহাসিক আইন সম্পূৰ্ণৰূপে সংস্কাৰ কৰি তাৰ ঠাইত ল’লে।
ओम धगाल - पूर्व प्रदेश कार्यकारिणी सदस्य भाजपा युवा मोर्चा
ओम धगाल की और से हिंडोली विधानसभा क्षेत्र एवं बूंदी जिले वासियों को रौशनी के त्यौहार दीपावली की हार्दिक बधाई व शुभकामनाएं
ভাৰতীয় দণ্ডবিধিৰ (আই পি চি), ফৌজদাৰী বিধি বিধি (চি আৰ পি চি), আৰু ভাৰতীয় প্ৰমাণ আইন (আই ই এ) আটাইকেইটাকে নতুন আইন প্ৰণয়নৰ বাবে থিয় দিছে।
ইয়াত প্ৰস্তাৱিত আইনসমূহৰ মূল পৰিৱৰ্তনসমূহ উল্লেখ কৰা হৈছে যিয়ে দেশৰ সাধাৰণ নাগৰিকসকলক প্ৰভাৱিত কৰাৰ সম্ভাৱনা আছে।
THE GOOD
1. ZERO FIRs:নতুন আইনখনে যিকোনো আৰক্ষী থানাত প্ৰথম তথ্য প্ৰতিবেদন (এফআইআৰ) পঞ্জীয়ন কৰাৰ অনুমতি প্ৰদান কৰিছে, অপৰাধ সংঘটিত হোৱাটো যিয়েই নহওক কিয়।
এফ আই আৰ অৱশ্যে একেখন ৰাজ্য বা কেন্দ্ৰীয় শাসিত অঞ্চলতে পঞ্জীয়ন হ’ব লাগিব।
প্ৰস্তাৱিত আইনখনৰ জৰিয়তে নাগৰিকে ই-এফআইআৰ দাখিল কৰিব পাৰে, য’ত অভিযোগকাৰীয়ে অনলাইনযোগে দাখিল কৰাৰ তিনিদিনৰ ভিতৰত এফআইআৰত স্বাক্ষৰ কৰিব লাগিব।
2.গ্ৰেপ্তাৰৰ পৰা সুৰক্ষা: নতুন আইনখনে ক্ষুদ্ৰ অপৰাধৰ অভিযোগত অভিযুক্ত, বা দুৰ্বল, বা ৬০ বছৰৰ ওপৰৰ লোকৰ বাবে গ্ৰেপ্তাৰৰ পৰা নতুন সুৰক্ষা প্ৰদান কৰিছে।
তিনি বছৰৰ কম শাস্তি আকৰ্ষণ কৰা অপৰাধৰ বাবে উপ আৰক্ষী অধীক্ষক (ডি এছ পি) পদবীৰ তলত নথকা বিষয়াৰ পূৰ্বৰ অনুমতি অবিহনে কোনো গ্ৰেপ্তাৰ কৰিব নোৱাৰিব।
3. আৰক্ষীৰ জবাবদিহিতা বৃদ্ধি:যিকোনো থানাত শূন্য এফআইআৰ দাখিল কৰাৰ অনুমতি দিয়া আইনখনে আৰক্ষী নিয়ন্ত্ৰণ কক্ষ (পিচিআৰ) স্থাপনৰ জৰিয়তে তথ্য বিনিময়ৰ সঠিক ব্যৱস্থা বজাই ৰাখিব লাগিব।
ৰাজ্য চৰকাৰে প্ৰতিখন জিলা আৰু প্ৰতিখন থানাতে এজন আৰক্ষী বিষয়া নিযুক্তি দিব লাগিব যিয়ে এজন ব্যক্তিক গ্ৰেপ্তাৰ সম্পৰ্কীয় তথ্য ৰক্ষণাবেক্ষণৰ দায়িত্ব ল’ব।
লগতে আৰক্ষীয়ে ৯০ দিনৰ ভিতৰত তেওঁলোকৰ গোচৰৰ তদন্তৰ অগ্ৰগতিৰ বিষয়ে যিকোনো ভুক্তভোগীক তথ্য প্ৰদান কৰাটো বাধ্যতামূলক।
গোচৰটোৰ চাৰ্জশ্বীট ৯০ দিনৰ ভিতৰত দাখিল কৰিব লাগিব (আদালতৰ এই সময়সীমা আৰু ৯০ দিন বৃদ্ধি কৰাৰ বিকল্প আছে) আৰু গোচৰটোৰ তদন্ত ১৮০ দিনৰ ভিতৰত সমাপ্ত হ’ব লাগিব।
ইয়াৰ উপৰিও প্ৰতিখন জিলাৰ নিৰ্দিষ্ট আৰক্ষী বিষয়াই গ্ৰেপ্তাৰ কৰা যিকোনো ব্যক্তিৰ পৰিয়ালৰ সদস্যক অৱগত কৰাৰ দায়িত্ব ল’ব।
4. দ্ৰুত ন্যায়:আৰক্ষীয়ে অভিযোগনামা দাখিল কৰাৰ পিছত আদালতে গোচৰটোৰ অভিযোগ ফ্ৰেমৱৰ্ক কৰি বিচাৰ আৰম্ভ কৰিবলৈ ৬০ দিনৰ খিৰিকী দিয়ে।
গোচৰটোৰ বিচাৰ সম্পূৰ্ণ হ’লে ন্যায়াধীশৰ কৰ্তব্যই ৩০ দিনৰ ভিতৰত ৰায়দান ঘোষণা কৰিব লাগে, আৰু তাৰ পিছত ৰায়দানৰ কপি ৭ দিনৰ ভিতৰত অনলাইনত আপলোড কৰিব লাগিব।
কিছুমান বিশেষ ক্ষেত্ৰত ৰায়দানৰ সময় ৬০ দিনলৈকে বৃদ্ধি পাব পাৰে।
5. আৰক্ষীৰ শক্তিৰ ওপৰত নিষেধাজ্ঞা:প্ৰস্তাৱিত আইনখনে তদন্তৰ ন্যায়পৰায়ণতাৰ স্বাৰ্থত আৰক্ষীয়ে চলাই থকা যিকোনো তালাচী বা জব্দৰ সম্পূৰ্ণ ভিডিঅ’ ৰেকৰ্ডিং কৰাটো বাধ্যতামূলক কৰিছে।
এই ৰেকৰ্ডিং জিলা দণ্ডাধীশ, মহকুমাধিপতি বা প্ৰথম শ্ৰেণীৰ ন্যায়িক দণ্ডাধীশলৈ প্ৰেৰণ কৰিব লাগিব।
স্বীকাৰোক্তি উলিয়াবলৈ আৰক্ষীয়ে নিৰ্যাতন ব্যৱহাৰ কৰাটোও আইনখনে অপৰাধমূলক বুলি গণ্য কৰা হৈছে যদিও ইয়াৰ লগত কেইবাজনো ৰাইডাৰৰ কথাও আহি পৰে।
6. জেলত অনডাৰট্ৰাইলৰ মুক্তি:ইতিমধ্যে সৰ্বোচ্চ কাৰাদণ্ডৰ আধাতকৈ অধিক শাস্তি ভুগি থকা আণ্ডাৰট্ৰায়েলসকলক স্বয়ংক্ৰিয়ভাৱে জামিন দিয়াৰ অনুমতি দি ভাৰতীয় কাৰাগাৰসমূহৰ ভিৰ মুক্ত কৰাৰ লক্ষ্যও এই প্ৰস্তাৱিত আইনখনৰ।
প্ৰথমবাৰৰ বাবে অপৰাধীসকলে শাস্তিৰ এক তৃতীয়াংশ সম্পূৰ্ণ কৰাৰ পিছত জামিনৰ যোগ্য হ’ব, আনহাতে বিচাৰ এতিয়াও চলি আছে।
এনে কয়দীৰ মুক্তিৰ বাবে আদালতৰ সন্মুখত আবেদন কৰাটো নিশ্চিত কৰাটো কাৰাগাৰ অধীক্ষকৰ কৰ্তব্য বাধ্যতামূলক।
7. HIT-AND-RUN য়ে আপোনাক 10 YRS JAIL TERM পাব:হিট এণ্ড ৰান গোচৰৰ ফলত মৃত্যু হোৱা গোচৰৰ শাস্তি ১০ বছৰলৈ বৃদ্ধি কৰা হৈছে যদিহে অভিযুক্তই আৰক্ষী বা দণ্ডাধীশক এই বিষয়ে অৱগত নকৰে।
আন কিছুমান সাধাৰণ অপৰাধ যেনে কাঢ়ি লোৱাৰ দৰে যদি ইয়াৰ ফলত যিকোনো ধৰণৰ গুৰুতৰ আঘাতৰ সৃষ্টি হয় তেন্তে অধিক কঠোৰ ব্যৱস্থাও আকৰ্ষণ কৰিবলৈ।
8. দ্ৰুত ন্যায়ৰ বাবে সাৰাংশ বিচাৰ:নতুন বিধেয়কখনত ক্ষুদ্ৰ অপৰাধৰ ক্ষেত্ৰত সাৰাংশ বিচাৰৰ অনুমতি দিয়া হৈছে।
তিনি বছৰৰ কম কাৰাদণ্ডৰ আকৰ্ষণ কৰা যিকোনো অপৰাধক ক্ষুদ্ৰ অপৰাধ হিচাপে গণ্য কৰা হ’ব।
ভাৰ্চুৱেল মোডৰ জৰিয়তে সমগ্ৰ সাৰাংশ পৰীক্ষাটো কৰিব পাৰি।
9. আৰু সঘনাই ADJOURNMENTS নহয়:সঘনাই স্থগিত ৰখাৰ সংস্কৃতিৰ অন্ত পেলাবলৈ প্ৰস্তাৱিত আইনখনে এজন অধিবক্তাই গোচৰত স্থগিত ৰখাৰ বাবে কিমানবাৰ বিচাৰিব পাৰে সেই সংখ্যা দুবাৰলৈ সীমিত কৰিছে।
আন এখন আদালতত অধিবক্তাৰ উপস্থিতি (স্থগিত ৰখা বিচৰা অধিবক্তাই উল্লেখ কৰা আটাইতকৈ সাধাৰণ কাৰণ) কাৰ্য্যবিধি পলম কৰাৰ ভিত্তি হ’ব নোৱাৰে।
10. সাক্ষী সুৰক্ষা:প্ৰস্তাৱিত আইনখনত অতি প্ৰয়োজনীয় সাক্ষী সুৰক্ষা কাৰ্যসূচীৰ ব্যৱস্থা কৰা হৈছে, যাৰ অধীনত ৰাজ্য চৰকাৰে স্পৰ্শকাতৰ গোচৰত সাক্ষীক সুৰক্ষা প্ৰদানৰ বাবে আঁচনি প্ৰস্তুত কৰিব লাগিব।
11. শাস্তিৰ প্ৰকাৰ হিচাপে সম্প্ৰদায় সেৱা:চুৰি, অতিক্ৰম, শান্তি ভংগ ইত্যাদি ক্ষুদ্ৰ অপৰাধৰ বাবে আদালতে এতিয়া এক প্ৰকাৰৰ শাস্তি হিচাপে সামূহিক সেৱা প্ৰদান কৰিব পাৰে।
ইয়াৰ দ্বাৰা অতিমাত্ৰা ভিৰ কৰা কাৰাগাৰসমূহৰ ভিৰ মুক্ত কৰাত সহায়ক হ’ব।
12. মহিলা-বন্ধুত্বপূৰ্ণ পৰিৱৰ্তন:নতুন বিধেয়কসমূহে ধৰ্ষণ আৰু দলীয় ধৰ্ষণৰ গোচৰত অধিক কঠোৰ শাস্তিৰ প্ৰস্তাৱ দিয়াই নহয়, যৌন নিৰ্যাতনৰ পৰা ৰক্ষা পোৱা লোকসকলৰ বাবে আইনী প্ৰক্ৰিয়াও সহজ কৰি তোলাৰ চেষ্টা কৰিছে।
যৌন নিৰ্যাতনৰ পৰা ৰক্ষা পোৱা এগৰাকী মহিলাৰ বক্তব্য এতিয়া তেওঁৰ ঘৰত লিপিবদ্ধ কৰা হ’ব, এগৰাকী মহিলা আৰক্ষী বিষয়াৰ উপস্থিতিত এগৰাকী মহিলা দণ্ডাধীশে।
তাইৰ লগত তাইৰ পিতৃ-মাতৃ বা পৰিয়াল উপস্থিত থাকিব পাৰে।
যৌন নিৰ্যাতনৰ পৰা ৰক্ষা পোৱা ব্যক্তিৰ পৰিচয় যিকোনো ব্যক্তিয়ে প্ৰকাশ কৰাটোও আইনখনে অপৰাধ বুলি গণ্য কৰিছে।
13. ব্যক্তিগত প্ৰতিৰক্ষাৰ অধিকাৰ:প্ৰস্তাৱিত আইনখনে কোনো ব্যক্তি বা ব্যক্তিৰ দলে কৰা মাৰাত্মক আক্ৰমণৰ বিৰুদ্ধে ব্যক্তিগত প্ৰতিৰক্ষাৰ অধিকাৰৰ অধীনত নতুন ব্যৱস্থাৰ অনুমতি দিয়ে।
14. গোচৰৰ নথিপত্ৰৰ সম্পূৰ্ণ ডিজিটেলাইজেচন:এফ আই আৰৰ পৰা চাৰ্জশ্বীট আৰু আদালতৰ আদেশলৈকে কোনো গোচৰৰ সৈতে জড়িত সকলো নথি-পত্ৰ সকলো গোচৰৰ সৈতে জড়িত পক্ষসমূহৰ বাবে ডিজিটেল ৰূপত উপলব্ধ হ’ব।
THE BAD
1. আৰক্ষীৰ জিম্মাত আইনৰ পৰিৱৰ্তন:বৰ্তমান আইনৰ দৰেই গ্ৰেপ্তাৰ হোৱা যিকোনো ব্যক্তিক গ্ৰেপ্তাৰৰ তাৰিখৰ পৰা সৰ্বাধিক ১৫ দিনৰ বাবেহে আৰক্ষীৰ জিম্মালৈ প্ৰেৰণ কৰিব পাৰিব।
প্ৰস্তাৱিত আইনখনত অৱশ্যে আৰক্ষীৰ জিম্মা বিচৰাৰ ক্ষমতা বৃদ্ধি কৰা হৈছে, য’ত এতিয়া আৰক্ষীয়ে গ্ৰেপ্তাৰৰ ৬০-৯০ দিনৰ ভিতৰত যিকোনো সময়তে এই ১৫ দিনৰ জিম্মা বিচাৰিব পাৰিব, অপৰাধৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি।
2. জামিন নিয়ম নহয়, জেল এতিয়াও ব্যতিক্ৰম নহয়:জামিন প্ৰদান আৰু সঠিক আইনৰ জৰিয়তে ‘জামিন নিয়ম, আৰু জেল ব্যতিক্ৰম’ বলবৎ কৰাৰ ক্ষেত্ৰত সাধাৰণ মানুহৰ বাবে কোনো সকাহ নাই।
ডিফল্ট জামিনৰ কোনো নতুন বিকল্প দিয়া হোৱা নাই, কেৱল আণ্ডাৰট্ৰাইয়েলৰ বাহিৰে যিয়ে কমেও আধা শাস্তি ভুগিছে।
3. অভিযুক্তৰ অনুপস্থিতিত বিচাৰ:অপৰাধৰ অভিযোগত অভিযুক্ত, আৰু যিজন অনুপস্থিত বা পলাতক হ’ব পাৰে, তেওঁক দোষী সাব্যস্ত কৰি শাস্তি প্ৰদান কৰিব পাৰি, এই ধাৰণাত যে তেওঁ ন্যায্য বিচাৰৰ অধিকাৰ ত্যাগ কৰিছে।
নতুন আইনখনে আদালতে বিচাৰ প্ৰক্ৰিয়া আগবঢ়াই নিব পাৰে যদিহে অভিযোগ ফ্ৰেমৱৰ্ক কৰাৰ ৯০ দিন পাৰ হৈ গৈছে আৰু অভিযুক্ত এতিয়াও আদালতত হাজিৰ হোৱা নাই।
4. ডিজিটেল, ইলেক্ট্ৰনিক প্ৰমাণ জব্দ:নতুন আইনখনে তদন্তৰ সময়ত ডিজিটেল ডিভাইচ যেনে ফোন, লেপটপ আদি জব্দ কৰাৰ স্পষ্ট অনুমতি প্ৰদান কৰিছে।
একে সময়তে প্ৰমাণ আইনত পৰিৱৰ্তনৰ লগে লগে ইলেক্ট্ৰনিক আৰু ডিজিটেল ৰেকৰ্ডসমূহ আদালতৰ সন্মুখত প্ৰমাণ হিচাপে দাখিল কৰিব পৰা যাব, যাৰ ফলত ইয়াক নথি-পত্ৰৰ ৰূপত ভৌতিক প্ৰমাণৰ দৰেই আইনী প্ৰভাৱ পৰে।
ইমেইল, বাৰ্তা, চাৰ্ভাৰৰ লগ, স্থানৰ বিৱৰণ আদি, এই সকলোবোৰ ইলেক্ট্ৰনিক প্ৰমাণৰ অংশ হিচাপে অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হ’ব, যিটো আদালতত গ্ৰহণযোগ্য।
5. আইপিচিৰ পৰিসৰৰ অধীনত ‘অপৰাধৰ প্ৰক্ৰিয়া’:বিধেয়কখনত নতুনকৈ সংযোজন কৰা হৈছে যে এজন আৰক্ষী বিষয়াক তেওঁ "অপৰাধৰ উপাৰ্জন" বুলি ভবা যিকোনো সম্পত্তি সংলগ্ন কৰাৰ ক্ষমতা প্ৰদান কৰিছে।
আৰক্ষী বিষয়াজনে এনে সম্পত্তি সংলগ্ন কৰিব পাৰে যিবোৰ অপৰাধমূলক কাৰ্যকলাপৰ ফলত প্ৰত্যক্ষ বা পৰোক্ষভাৱে লাভ কৰা হৈছে বুলি বিশ্বাস কৰাৰ কাৰণ আছে।
